Mevzuat Bilgi Bankası
Kategori: Kamu İhale Mevzuatı
Yasaklı Şirketin İhaleye Katılımı ve Kesin Teminatın Gelir Kaydedilmesi
Danıştay 13. Daire Kararları Çerçevesinde
T: 17.11.2022 – E: 2022/4381 – K: 2022/4268
Giriş
Kamu ihalelerine katılımda yasaklılık halleri, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde disipline edilen önemli bir düzenleme alanıdır. Bu çerçevede ihaleye teklif sunan bir isteklinin, ihale sürecinde sonradan yasak fiil veya davranışta bulunduğunun tespiti hâlinde idarece alınacak işlemler; sözleşme süreci, teminatların akıbeti ve idari yaptırımlar açısından tartışmalı durumlar yaratabilmektedir. Danıştay Onüçüncü Dairesi’nin ilgili kararı bu bağlamda önemli bir içtihat niteliği taşımaktadır.
Kararın Bağlamı ve Olayın Özeti
Uyuşmazlık konusu olayda; yasaklı bir şirketin ihaleye katıldığı gerekçesiyle yapılan itirazen şikayet başvurusu reddedilmiş, bunun ardından sözleşme imzalanmıştır. Ancak sözleşmenin imzalanmasından sonra, katılan şirketin yasak fiil ve davranışlarda bulunduğu tespit edilmiştir. İdare bu nedenle kesin teminatın gelir kaydedilmesi yoluna gitmiştir. Davacı ise bu işlemin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek dava açmıştır.
Danıştay’ın Değerlendirmesi
Danıştay 13. Daire, şu değerlendirmelere yer vermiştir:
- 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, sözleşmenin imzalanmasından sonra ortaya çıkan yasak fiil ve davranışlar, kesin teminatın gelir kaydedilmesini gerektiren bir hukuki sebep oluşturmaz.
- Uyuşmazlıkta esas olan, sözleşme imzalanmadan önceki süreçte yasak fiil ve davranışların tespit edilip edilmediğidir.
- Bu olayda, itirazen şikayet başvurusunun reddedilmesiyle birlikte sözleşme imzalanmış, bu andan sonra tespit edilen fiile dayanılarak teminatın irat kaydına gidilmesi mevzuata aykırı bulunmuştur.
- Sonuç olarak, kesin teminatın gelir kaydedilemeyeceği hükme bağlanmıştır.
Kararın Uygulamadaki Etkileri
Bu karar, uygulayıcı idareler ve yükleniciler açısından çeşitli sonuçlar doğurmaktadır:
- Sözleşme imzalandıktan sonra tespit edilen yasak fiil ve davranışlar bakımından, teminatın irat kaydı doğrudan mümkün değildir.
- Bu tür fiillerin sonuçları bakımından idarelerin başvurabileceği yol, ancak yasaklama kararı alınması olabilir; teminatın iradı için sözleşme öncesi tespit şartı aranır.
- Karar, idarelerin sorumluluğunu ve yüklenici şirketin haklarını dengeleyen bir içtihat olarak, teminatların korunması ve sözleşme sürecinin güvence altına alınması bakımından önemlidir.
Sonuç
Danıştay’ın bu kararı, kamu ihale hukukunda teminat iradı uygulamasının sınırlarını çizmektedir. Özellikle, sözleşme imzalandıktan sonra tespit edilen yasak fiiller için geriye dönük teminat iradı işlemi yapılmasının önüne geçilmiş, böylece yüklenicinin sözleşme sürecindeki hakları korunmuştur.
Kamu İhale Mevzuatı
