Mevzuat Bilgi Bankası
Kategori: Kamu İhale Mevzuatı
Sözleşmenin Feshi Halinde Kesin Teminatın Kanuni Oranın Üzerinde İrat Kaydı
Danıştay 13. Daire Kararları Çerçevesinde – T: 04.07.2023 E: 2023/1525 K: 2023/3373
Giriş
Kamu ihale sözleşmelerinin tek taraflı feshi halinde idare tarafından alınabilecek yaptırımlar, özellikle kesin teminatın gelir kaydı yönünden önemli hukuki sınırlamalara tabidir. Danıştay Onüçüncü Daire, sözleşmenin feshi üzerine irat kaydedilecek teminat tutarına ilişkin bu sınırların aşılamayacağına hükmettiği kararıyla, idare uygulamalarına yön verici bir içtihatta bulunmuştur.
Kararın Bağlamı ve Olayın Özeti
Uyuşmazlık konusu olayda, idare tarafından 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca sözleşme tek taraflı olarak feshedilmiş; bu feshin sonucu olarak yüklenicinin verdiği kesin teminatın tamamının gelir kaydedilmesine karar verilmiştir.
Başvurucu, Kanun’da açıkça yer alan “%6 oranında gelir kaydı yapılacağı” düzenlemesine aykırı olarak kalan tutarın da irat kaydedilmesinin hukuka aykırı olduğunu öne sürmüştür.
Danıştay’ın Değerlendirmesi
Danıştay Onüçüncü Daire, dosya kapsamında aşağıdaki tespitlerde bulunmuştur:
- 4735 sayılı Kanun’un 21. maddesi uyarınca yapılan tek taraflı sözleşme fesihleri, Kanun’da öngörülen yaptırımlarla sınırlıdır.
- Bu kapsamda, fesih durumunda kesin teminatın yalnızca %6’lık kısmı gelir kaydedilebilecek olup, bu oran tavan niteliğindedir.
- İdare tarafından bu oranın üzerinde yapılan irat kaydı işlemi, yetki aşımı niteliğinde olup, açıkça hukuka aykırıdır.
Kararın Uygulamadaki Etkileri
Bu karar, idarelerin sözleşme feshi sonrası cezai müeyyide uygulama yetkilerini sınırlayan ve yüklenici lehine hukuki güvence sağlayan bir içtihat olarak dikkat çekmektedir. Uygulamada:
- Kesin teminat tutarının tamamı irat kaydedilemeyecek,
- Yalnızca ihale bedeli üzerinden hesaplanacak %6’lık kısım gelir kaydedilebilecektir,
- Bu sınırı aşan işlemler, yargı nezdinde iptal riski taşıyacak ve kamu zararına yol açabilecektir.
İdareler, bu karardan hareketle hem fesih prosedürlerini hem de teminat gelir kayıtlarını yasal sınırlar içinde kalacak şekilde yeniden düzenlemelidir.
Sonuç
Danıştay 13. Daire tarafından verilen bu karar, kamu ihale hukukunda sözleşme feshi sonrası uygulanabilecek yaptırımlar açısından belirleyici bir içtihat oluşturmakta ve hukuka uygunluk ilkesinin altını çizmektedir. İdarelerin, yükleniciye uygulayacağı mali yaptırımlarda kanuni sınırları aşmaması gerektiği açıkça vurgulanmıştır.
Kamu İhale Mevzuatı
