Mevzuat Bilgi Bankası
Kategori: Kamu İhale Mevzuatı
Konkordato Sürecinde “İlan Eden” Niteliğinin Değerlendirilmesinde Tarihsel Uyarlama Zorunludur
Danıştay 13. Daire Kararları Çerçevesinde
T: 16.02.2021 – E: 2020/3840 – K: 2021/515
Giriş
Kamu ihalelerinde isteklilerin mali yeterliliği, güvenilirliği ve faaliyet kabiliyeti, ihale sürecinin sağlıklı işleyebilmesi için kritik bir ölçüttür. Konkordato ilanı gibi iflasa sürüklenme riskine işaret eden hukuki durumlar da, bu bağlamda ihale dışı bırakma sebeplerinden biri olabilir. Ancak bu tür kavramların uygulanmasında yasal tanımın zaman içinde kazandığı anlamın dikkatle yorumlanması gerekir. Danıştay 13. Daire’nin 16.02.2021 tarihli kararı, konkordato ilan eden kişi/şirket tanımının yalnızca Asliye Ticaret Mahkemesinin geçici mühlet kararıyla sınırlı kabul edilerek ihale dışı bırakılmasının hukuka aykırı olduğunu ortaya koymuştur.
Kararın Bağlamı ve Olayın Özeti
Bir ihaleye katılan istekli hakkında Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından “3 Ay Süreyle Geçici Mühlet Verilmesi” kararı alınmıştır. İdare, bu kararı esas alarak başvuranı 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 10. maddesinin dördüncü fıkrasının (a) bendi uyarınca “konkordato ilan eden” olarak nitelendirmiş; başvuruyu değerlendirme dışı bırakmış ve geçici teminatı iade etmemiştir.
İstekli tarafından yapılan itirazda, konkordato ilan eden sıfatının, sadece geçici mühlet kararına dayanamayacağı, ayrıca somut olarak ilan edilmiş bir konkordato kararı bulunmadığı ileri sürülmüştür. İtirazen şikâyet başvurusu reddedilince konu yargıya taşınmıştır.
Danıştay’ın Değerlendirmesi
Danıştay 13. Daire, kararında şu hukuki ilkelere vurgu yapmıştır:
- Konkordato tanımı zaman içinde şekil ve anlam kazanmıştır:
22.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4734 sayılı Kanun’da geçen “konkordato ilan eden” ifadesi, kanun koyucunun kavramı yasalaştırdığı tarih esas alınarak değil, bu kavramın uygulamada ve yargı kararlarında kazandığı anlam dikkate alınarak yorumlanmalıdır. - Geçici mühlet, “ilan eden” sayılmak için yeterli değildir:
Bir kişinin konkordato ilan etmiş sayılabilmesi için, konkordato talebinin yalnızca sunulmuş olması veya mahkemece geçici mühlet verilmiş olması yeterli değildir. Bu süreç, mahkeme tarafından ilan ve kesin mühlet kararı verilmesiyle tamamlanır. - İhale dışı bırakma ve teminat iradı için daha yüksek bir eşik gereklidir:
Geçici mühlet kararı, tek başına istekliyi ihale dışı bırakma ve geçici teminatını irat kaydetme gerekçesi oluşturmaz. Bu yorum aksi takdirde ölçülülük ve hakkaniyet ilkelerini ihlal eder.
Kararın Uygulamadaki Etkileri
Bu karar, idarelere ve Kamu İhale Kurumu’na şu yönde yol göstermektedir:
- Konkordato süreçleri, mutlak ve şekli değil, içerik ve sonuç odaklı değerlendirilmelidir.
- Geçici mühlet kararı, konkordato ilanı gibi değerlendirilmemelidir.
- İhale dışı bırakma ve teminat iradı, yalnızca tam anlamıyla hukuken ilan edilmiş konkordato hallerinde uygulanmalıdır.
Aksi takdirde, geçici mühlet talebiyle birlikte ticari varlığını sürdüren bir firmanın peşinen cezalandırılması sonucunu doğuracak uygulamalar ortaya çıkacaktır.
Sonuç
Danıştay 13. Daire’nin 16.02.2021 tarihli bu kararı, konkordato ilanı kavramının zamanla kazandığı teknik anlamı esas alarak yorum yapılmasının zorunlu olduğunu ortaya koymaktadır. Sadece geçici mühlet verilmiş olması, isteklinin konkordato ilan etmiş sayılmasına ve bu nedenle ihale dışı bırakılmasına dayanak teşkil etmez. Karar, idarelerin daha dikkatli, somut ve güncel yorumlama yükümlülüğünü hatırlatmaktadır.
Kamu İhale Mevzuatı
