Danıştay 13. Daire Kararları Çerçevesinde
T: 23.06.2021 – E: 2021/2205 – K: 2021/2409
T: 01.12.2022 – E: 2022/4074 – K: 2022/4560
Giriş
Kamu ihale süreçlerinde, aşırı düşük teklif açıklamalarında sıklıkla kullanılan üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin, teklif konusu işte faaliyet gösteren firmalardan alınması gerektiği tartışmasızdır. Ancak bu firmaların faaliyet alanlarına ilişkin belgelerin tarihleri ve içerik kapsamları da çoğu zaman uyuşmazlık konusu hâline gelmektedir. Danıştay 13. Daire, 23.06.2021 ve 01.12.2022 tarihli kararlarında bu konuya açıklık getirmiştir.
Kararın Bağlamı ve Olayın Özeti
Bir isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasında sunduğu analizlerde, üçüncü bir firmadan alınmış fiyat teklifine yer verilmiştir. Fiyat teklifini sunan firmanın faaliyet belgesi, ihale tarihinden önce düzenlenmiş olmakla birlikte, ana sözleşmesinde teklif konusu işin faaliyet alanı olarak doğrudan belirtilmediği görülmüştür. İdare bu gerekçeyle açıklamayı yetersiz bulmuş, konu yargıya taşınmıştır.
Danıştay’ın Değerlendirmesi
Danıştay 13. Daire kararında aşağıdaki tespitlere yer verilmiştir:
Kararın Uygulamadaki Etkileri
Bu karar, ihale açıklamalarında üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin değerlendirilmesi açısından önemli uygulama esaslarını belirlemektedir:
Bu içtihat, idarelerin yalnızca şekil şartlarına değil, esasa yönelik değerlendirme yapmaları gerektiğini vurgulamaktadır.
Sonuç
Danıştay 13. Daire’nin 2021/2205 ve 2022/4074 esas sayılı kararları, üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin değerlendirilmesinde belgelerin tarihsel ve sözleşmesel formalitelerine değil, somut faaliyet ilişkisine bakılması gerektiğini ortaya koymuştur. Bu yaklaşım, teklif değerlendirme süreçlerinde hakkaniyetli ve esasa dayalı yorumun esas alınması gerektiğine işaret eder.