Mevzuat Bilgi Bankası
Kategori: Kamu İhale Mevzuatı
Pay Devri, Ortaklık Yapısını Etkiliyorsa Belge Sunulmaması Esasa Etki Etmez
Danıştay 13. Daire Kararları Çerçevesinde
T: 22.10.2018 – E: 2018/3114 – K: 2018/2942
Giriş
Anonim şirketlerde pay devrine ilişkin usuller, hem Türk Ticaret Kanunu hem de kamu ihale süreçlerinde şirket yapısının değerlendirilmesi bakımından önemli sonuçlar doğurabilmektedir. Özellikle pay devirlerinin ilan ve tescil işlemlerine tabi tutulup tutulmadığı, ortaklık yapısı değişikliklerinin ihale dosyalarında nasıl yer alacağı hususları sıkça tartışma konusu olmaktadır. Danıştay 13. Daire’nin 22.10.2018 tarihli kararı, nama yazılı payların devrinin tescilsiz olarak geçerlilik kazanabileceğini ve bu tür pay devirlerine ilişkin belgelerin teklif dosyasında yer almamasının sonradan tamamlanabilecek eksiklik niteliğinde olduğunu ortaya koymaktadır.
Kararın Bağlamı ve Olayın Özeti
Uyuşmazlıkta, bir anonim şirketin ortaklık yapısında pay devri gerçekleşmiş; ancak bu devre ilişkin belgeler teklif dosyasında yer almamıştır. İdare, pay devrinin tescil edilmediği ve belgelenmediği gerekçesiyle teklifin değerlendirme dışı bırakılması gerektiğini savunmuştur. İstekli ise pay devrinin Türk Ticaret Kanunu’na uygun şekilde yazılı sözleşmeyle yapıldığını ve bu durumun şirketin hukuki varlığına veya teklifin esasına etki etmediğini belirtmiştir.
Danıştay’ın Değerlendirmesi
Danıştay 13. Daire kararında şu temel ilkelere vurgu yapmıştır:
-
Tescil kurucu değil bildirici niteliktedir:
Anonim şirketlerde nama yazılı payların devri için tescil zorunlu değildir. Taraflar arasında yapılan yazılı sözleşme yeterlidir. -
Pay devri, şirketin hukuki kişiliğini etkilemez:
Şirketin faaliyetleri, ortaklık türünün değişmesi veya tek pay sahipli anonim şirkete dönüşmesi hâlinde de geçerliliğini korur. -
İhale dosyasında yer almayan belgeler sonradan tamamlanabilir:
Pay devrine dair belgeler, teklif dosyasında eksik sunulmuşsa bu durum, teklifin esasına etki etmeyen, tamamlanabilir nitelikte bir eksikliktir. -
Türk Ticaret Kanunu’na uygunluk esastır:
203. madde gereğince tek pay sahibi hâline gelen anonim şirketlerde tam hâkimiyetin oluştuğu kabul edilmelidir; bu durum ayrıca belgelenmese de hukuken geçerlidir.
Kararın Uygulamadaki Etkileri
Bu karar, uygulamada sıkça yaşanan aşağıdaki durumlara netlik kazandırmıştır:
-
Pay devri tescil edilmese bile geçerlidir, şirket yapısı değişmiş sayılır.
-
İhale dosyasında yer almayan pay devri belgeleri, sonradan sunulabilir.
-
Ortaklık türü değişiklikleri teklifin esasını etkilemiyorsa teklif geçerli sayılır.
Bu yaklaşım, şirketlerin hukuki yapılarındaki değişikliklerin ihale sürecine etkisini ölçülü şekilde yorumlayarak şekilcilikten uzak bir yaklaşımı teşvik etmektedir.
Sonuç
Danıştay 13. Daire’nin 22.10.2018 tarihli bu kararı, anonim şirketlerde gerçekleşen pay devirlerinin yazılı sözleşme ile hüküm ifade edeceğini ve tescil şartının geçerlilik için zorunlu olmadığını ortaya koymuştur. Karar, pay devrine ilişkin belgelerin teklif dosyasına eklenmemesinin teklifin reddi için yeterli sebep oluşturmadığını vurgulamakta; ihale sürecinde şirketlerin yapısal değişikliklerine ilişkin belgelerin sonradan tamamlanabileceğini açıkça ifade etmektedir.
Kamu İhale Mevzuatı
