Yargıtay 15. Hukuk Dairesi - 2014/5468 E. - 2014/6828 K.
- Mali acz
- Sözleşmenin feshi
- Sözleşme dışı işler
Özet
Sözleşme dışı işin varlığı halinde, Yapım İşleri Genel Şartnamesi ek olduğundan sözleşme dışı imalât bedelinin sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan şartnamenin 23’üncü maddesindeki yönteme göre hesaplanması gerektiği hakkında.
Karar
Davalı iş sahibinin ......... tarihli yönetim kurulu kararı ile sözleşmenin feshedildiği, mahkemece de kabul edildiği üzere davacı yüklenicinin mali acz içinde bulunması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğini sözleşmenin eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 48. maddesine göre bildirmesi, buna göre işlem yapılması, gelir kaydedilecek olan teminatın alacaklarından tahsilini talep etmiş bulunması ve süre uzatımlarına rağmen işi tamamlayıp teslim etmemesi sebebiyle *4735 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun 19. ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 48. maddesi gereğince sözleşmeyi fesih ve teminatı irad kaydetmekte haklı olduğu, sözleşmenin feshinin davacı yükleniciye ................ tarih ve ....................sayılı yazı ile bildirildiği, bu yazının tebliğine dair belge bulunmamakla birlikte davacının ........... tarih ve ................ sayılı yazı içeriğinden sözleşmenin feshini öğrendiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece öncelikle davacıya süre verilerek dava dilekçesinde talep ettiği ............. TL'nin içerisinde hangi alacak kalemi için ne miktarda talepte bulunulduğu açıklattırılıp yargılamaya devam edilmesi gerekirken bu işlem yapılmamıştır.
Davacı tarafça sözleşme dışı fazla imalât bedeliyle ilgili talepte bulunulmuş, davalı sözleşme dışı imalât yapılmadığını savunmuştur. Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında sözleşme dışı iş, sözleşme kapsamı dışında kalıp iş sahibinin talimatı ya da işin gereği olarak talimat olmaksızın yüklenici tarafından gerçekleştirilen ve davacı yararına olan imalât olarak kabul edilmektedir. Varlığı halinde de, sözleşmenin 9.2.3 maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi ek olduğundan sözleşme dışı imalât bedelinin sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan şartnamenin 23. maddesindeki yönteme göre hesaplanması gerekir.
Bu durumda mahkemece öncelikle dava dilekçesindeki alacak kalemleri için talep ettikleri miktar davacıya açıklattırılarak; sözleşme ve eki şartnameler hükümleri çerçevesinde, fesih tarihi itibariyle işin kesin hesabının çıkartılması, çıkartılacak kesin hesabın yükleniciye tebliğ edilmesi, yüklenicinin kesin hesaba itirazı halinde, itirazı da eklenerek kesin hesabın mahkemeye gönderilmesi için davalı iş sahibine uygun süre verilerek, çıkartılan kesin hesaba itiraz edilmemişse, sözleşme dışı işler dışındaki davadaki alacak kalemleriyle ilgili üzerinde uyuşulan kesin hesap sonuçlarına göre hüküm kurulması, sözleşme dışı imalât bedellerinin de hükme esas alınan raporu veren bilirkişi kurulundan alınacak gerekçeli ve denetime elverişli ek raporla az yukarıda belirtilen biçimde araştırılıp Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 23. maddesi hükmüne göre hesaplattırılarak davanın sonuçlandırılıp, davalı iş sahibi tarafından çıkarılacak kesin hesaba yüklenici tarafından itiraz edilmişse yine yukarıdaki paragraflarda belirtilen hususlar dikkate alınarak, tarafların itirazları da gözönünde tutulmak suretiyle tasfiye kesin hesabının bilirkişi kurulundan alınacak ek raporla çıkarılarak, teminat kesintileri yönünden de iade koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken bu hususlar üzerinde durulmadan ve temerrüde esas teşkil ettiği kabul edilen yazının tebliğ tarihi araştırılmadan, eksik inceleme ve yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın taraflar lehine bozulması uygun görülmüştür.