Mevzuat Bilgi Bankası

Yüzbinlerce insanı ilgilendiren bir sorun sözleşmeli personellerinin durumu.

Mevcut duruma bakıldığında, sözleşmeli pozisyonda çalışan 550 bin civarında personel bulunmaktadır. Kamuda iş güvencesiz ve işten atılma tehdidiyle çalışmak zorunda kalan sözleşmeli personel sayısı 550 bine yükseldi. Sayıları 550 bini bulan sözleşmeli kamu personeli, 657 sayılı Devlet Memurları Yasası’nın 4/B maddesi kapsamında istihdam ediliyor.

Kamu kurum ve kuruluşlarında 4/B maddesine göre sözleşmeli statüsünde çalışanlar yargı kararlarıyla kadroya geçmeye başladılar. Yeni dava açanların sayısı her geçen gün artıyor. Memur sendikaları ve sözleşmeli personeller, yargı yoluna başvurmadan kadro sağlanmasını istiyor.

Sözleşmeli personelin kadro alabilmek için açtığı davalar, sözleşmeli personeller lehine sonuçlanmaya başladı. Davayı kazananlar kadroya geçiriliyorlar. Ancak, kadroya geçebilmek için her sözleşmeli personelin ayrı ayrı dava açması gerekiyor. Davaların sözleşmeli personeller lehine sonuçlanmasının ardından diğer sözleşmeli personel de bireysel davalar açmaya başladı. İdare mahkemelerinde dosyalar giderek artıyor.

Sözleşmeli Personelin Sözleşmesi Tek Taraflı Olarak Fesih Edilebilir mi?

28.06.1978 tarihli ve 16330 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan "Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar"ın "Sözleşmenin Feshi" başlıklı Ek 6. Maddesi;

Sözleşmenin feshi

Ek madde 6- Personelin;

a) İşe alınma açısından gerekli olan niteliklerden herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması,

b) İşe alınma açısından gerekli olan niteliklerden herhangi birini sonradan kaybetmesi,

c) Sözleşme dönemi içerisinde mazeretsiz ve kesintisiz üç gün veya toplam on gün süreyle görevine gelmemesi,

d) Hizmetinin gerektirdiği pozisyona ihtiyaç kalmaması,

e) Bir proje kapsamında işe alınması durumunda istihdam edildiği projenin tamamının veya proje bölümlerinin sözleşmede öngörülen süreden önce tamamlanması,

f) Terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olması, bu örgütlere yardım etmesi, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanması ya da kullandırması, bu örgütlerin propagandasını yapması,

hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi halinde, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca sözleşmesi tek taraflı feshedilir.

Personel; kendi isteği ile bir ay önceden haber vermek koşuluyla veya Ek 1 inci maddenin dördüncü fıkrasının (b) ve (c) bendi uyarınca sözleşmeyi tek taraflı feshedebilir.

Hizmet sözleşmesi, ölüm ve 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sayılan hallerde kendiliğinden sona erer."

Kamu kurumlarında tek taraflı olarak sözleşmeyi hangi durumlarda fesih edebilecekleri yukarıdaki madde tek tek sayılmıştır.

Maliye ve Hazine Bakanlığının ve sözleşmenin tarafı olan ilgili kamu kurumlarının sözleşme metinlerinin hazırlanmasında bu hususa dikkat etmeleri gereklidir.

Ancak bazı kurum ve kuruluşlar söz konusu Bakanlar Kurulu Kararında yer almadığı halde sözleşme metnine idarenin sebep göstermeksizin sözleşmeyi fesih edebileceğine dair hükümlere yer vermektedir.

657 sayılı Kanunun 4/b maddesi kapsamında çalıştırılan sözleşmeli personele yönelik hizmet sözleşmesinde yer alan "Taraflar sebep göstermeksizin bir ay önceden ihbar ederek sözleşmeyi fesh edebilir" ibaresi Danıştay 12. Dairesinin 2008/285 E., 2010/426 K. sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Söz konusu kararın gerekçesinde "zayıf durumda bulunan bireyin çalışma güven ve huzurunu her zaman bozabilecek nitelikte sebepsiz yere sözleşmenin feshedileceğine ilişkin kuralın getirilmesi çalışma barışını ve güvenini bozup çalışanları sürekli olarak işten çıkarılma tehdidi altında bırakarak çalışma verimini olumsuz etkileyecek nitelikte olması nedeniyle çalışanların barış ve huzurunu sağlamakla yükümlü devlet ve hukuk devleti ile bağdaşmayacağı" belirtilmiştir.

Sağlık Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü başka bir yargı kararına gerek kalmaksızın Hazine ve Maliye Bakanlığına başvurarak söz konusu maddenin sözleşmeden çıkarılmasını sağlamış ayrıca ve bakanlık tüm birimlerine gerekli değişiklikleri bildirmiştir.

Kamu kurumlarında tip sözleşmelerinde Bakanlar Kurulu Kararı ile yargı kararlarına uygun olarak gerekli değişiklikleri yapmaları gerekmektedir. Kamu kurum ve kuruluşlarının "Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar" hakkındaki Bakanlar Kurulunun Kararına aykırı olarak tek taraflı feshe ilişkin koydukları maddelerin hukuka aykırı olmaları nedeni ile mahkemelerce hükme esas olarak dikkate alınmayacakları değerlendirilmektedir.

Vizyonder Eğitim ve Danışmanlık Derneği kamuda çalışan işçilerin kadroya alınmasına yönelik vermiş olduğu mücadeleyi aynı şekilde kamuda çalışan sözleşmeli personeller içinde vermekteyiz. Kamuda çalışan sözleşmeli personellerin kadroya alınmasının kamu yararına olacağını belirtilecek raporda, sözleşmeli personellerinin yaşadıkları mağduriyetleri kaleme alarak gerekli kurum ve kuruluşlara gönderilecektir. Bu çerçevede tüm sözleşmeli personellerin aşağıda belirtilen form üzerinden mesaj kısmını beklenti ve mağduriyetleri ile ilgili yorumlarını yazmaları ilgili kurumlara gönderilecek raporda daha etkili olacaktır.

https://www.vizyonder.org.tr/bilgi-guncelle