Mevzuat Bilgi Bankası
Kategori: Yargı Kararları
Tarafların Fesihte Ortak Kusurlu Olmaları Halinde Teminatın İrad Kaydedilmesinin Mümkün Bulunmadığı Hakkında Yargıtay Kararı
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi - 2018/3153 E. - 2018/4316 K.
- Sözleşminin feshi
- Bozucu yenilik doğurucu hak
- Ortak kusur
- Teminatın irat kaydedilmesi
Özet
Tarafların fesihte ortak kusurlu olmaları halinde teminatın irad kaydedilmesinin mümkün bulunmadığı hakkında.
Karar
Davacı yükleniciler ile … İl Özel İdaresi arasında 12.07.2013 tarihinde imzalanan … İlçesi Toptepe Köyü İlk Öğretim Okulu 10 Derslik, 2 Lojman İnşaatı ve Eski Okulların Onarımı Yapım İşine ait sözleşme 1.077.000,00 TL anahtar teslimi götürü bedelli olup, KDV sözleşme bedeline dahil değildir. Nakit bedel karşılığı eser sözleşmelerinde tek taraflı bir irade açıklaması olan fesih (dönme) beyanı bozucu yenilik doğuran bir hak olduğudan karşı tarafa ulaşmasıyla hukuki sonuçlarını doğurur (Yargıtay 15. H.D.'nin 17.03.2010 gün 2010/98 Esas 2010/1538 Karar sayılı ilamı). Bu nedenle nakit bedel karşılığı eser sözleşmesinden dönme için dava açılmasında hukuki yarar bulunmamaktadır (Yargıtay 15. H.D.'nin 26.10.2015 gün 2015/1177 Esas, 2015/5319 Karar sayılı ilamı). Fesih hakkının kullanılması tek taraflı bir irade beyanı olduğundan, taraflardan birinin fesih hakkını kullanması halinde diğer taraf açacağı eda davasında feshin haklı olup olmamasına göre talepte bulunabilir ise de, sözleşmenin ayakta tutulmasını istemesi, mahkemeden bunu talep etmesi ve tarafları feshe rağmen sözleşme ilişkisini devamına zorlayacak şekilde feshin iptâline karar verilmesi mümkün değildir (Yargıtay 15. H.D.'nin 10.05.2016 gün 2015/4091 Esas 2016/2694 Karar sayılı ilamı). Feshin haklı olup olmadığı açılacak eda davasında değerlendirileceğinden sadece feshin haklı ya da haksız olduğunun tesbitini istemekte hukuki yarar yoktur.
Yanlar arasındaki sözleşmenin tarafı olan İl Özel İdaresi … ilinin büyükşehir olması nedeniyle 6360 sayılı Yasa gereğince kapatılıp … Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı'na devredilmiş ve adı geçen başkanlıkça 05.09.2014 gün 7019 sayılı olur ve davacılara tebliğ edilen 08.09.2014 gün ve 7042 sayılı yazı ile davalı tarafça feshedilmiştir. Davacı da bu dava ile sözleşmeyi fesih iradesini açıklamıştır.
Dosya kapsamı, yapılan yazışmalar ve alınan bilirkişi kurulu raporlarına göre sözleşme 10 derslik, 2 lojman inşaası ve eski okulların onarımı işi için yapılmış olup, proje değişikliği ile 10 derslik yapımının 18 dersliğe, 2 lojmanın da 4 lojmana çıkarılması sonucu maliyeti artmış olup, .............TL'ye çıkmıştır. Bu halde iş artışının %10'dan fazla olması sebebiyle işin sözleşme fiyatlarıyla yaptırılması olanağı bulunmadığından Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin 21. maddesine göre işin tasfiye edilmesi gerekirken, tasfiye cihetine gitmemek ve sözleşmeyi feshetmek suretiyle davalı iş sahibi fesihte kusurlu olduğu gibi, davacı yükleniciler de verilen süre uzatımı 29.06.2014 tarihinde sona ermiş olmasına rağmen işi tamamlamayıp %25 seviyesinde bıraktıkları ve düzenlenen tutanaklara göre imalâtı da durdurduklarından yükleniciler de fesihte kusurludur. Tarafların fesihte ortak kusurlu olmaları halinde teminat mektubunun irad kaydedilmesi mümkün olmayacağından iade edilmesi gerekmektedir.
Bu durumda mahkemece tarafların fesih irade beyanlarını açıklamaları ve karşı tarafa ulaşmasıyla hukuki sonuç doğurduğu ve toplanan kanıtlara göre taraflar fesihte ortak kusurlu olduklarından teminat mektubunun iadesi isteminin kabulüne, teminat mektup bedeli üzerinden davalının ücreti vekâlet, harç ve yargılama giderinden sorumlu tutulmasına, fesih iradesini açıklayan tarafı sözleşmeyle bağlı kalmaya zorlama sonucunu doğuracak şekilde feshin iptâline karar verilemeyeceğinden feshin geçersizliğinin tesbit ve iptâli talebinin reddine, feshin haklılığı ile ilgili ayrıca hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
Yargı Kararları
