Mevzuat Bilgi Bankası
Kategori: Sayıştay Kararları
Avukatlık Vekalet Ücretinden Gelir Vergisi Tevkifatı Yapılmaması Hakkında Sayıştay Kararı
Avukatlık vekalet ücretinden gelir vergisi tevkifatı yapılmaması
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;
Mahkeme kararları üzerinden ödenen avukatlık vekalet ücretinden gelir vergisi tevkifatının yapılmadığı görülmüştür.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 65’inci maddesinin ilk iki fıkrasında;
“Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.”
hükümleri yer almaktadır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 164-166’ncı maddeleri avukatlık ücretini tanımlamakta ve kaynakları itibariyle, sözleşmeye bağlı olarak iş sahibinden sağlanan vekalet ücreti ile dava sonunda kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenilecek vekalet ücreti olmak üzere iki ayrı vekalet ücretinden söz edilmektedir.
Aynı Kanun’un 164’üncü maddesinin son fıkrasında; “Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekalet ücreti avukata aittir. Bu ücret, iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemez, haczedilemez.” denilmektedir.
Yine aynı Kanun’un 168’nci maddesinin 3’üncü fıkrasında; “Avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yükletilecek avukatlık ücreti, avukatlık ücret tarifesinde yazılı miktardan az ve üç katından fazla olamaz.” hükmü bulunmaktadır.
Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı/alacaklı tarafa ödenen vekalet ücreti; mahkeme veya icra veznesinin düzenlediği makbuz imzalanarak naklen, bizzat karşı/borçlu tarafın mahkeme veya icra dairesinin tespit ettiği vekalet ücretini elden (nakden) veya banka havalesi ile ödenmesi ve mahkeme veya icra dairesinin yargılama giderleri ile birlikte davayı kazanan müvekkile herhangi bir şekilde ödeme yapması ve müvekkilin de karşı/borçlu taraftan alınan vekalet ücretini avukat ödemesi şeklinde tahsil etmesi olmak üzere üç şekilde tahsil edilebilmektedir:
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinin 1’inci fıkrasında; “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zırai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.” denilmektedir.
Buna göre dava sonunda kararla, tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenilecek vekalet ücretinin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 65 ve 66’ncı maddelerine göre serbest meslek erbabı olan avukatlara ödenmesi halinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi uyarınca, sorumlularca yüzde 20 oranında gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir.
Bu itibarla, yukarıda belirtilen hükümlere aykırı olarak, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’na göre avukatlara ödenecek vekalet ücretinden gelir vergisi tevkifatının yapılmaması suretiyle …..TL kamu zararına neden olunmuştur.
Bununla birlikte, sorumluların savunmaları ve ekinde sundukları belgelerden, her bir dava için ayrı ayrı olmak üzere düzenlenen … tarih ve … sıra nolu Serbest Meslek Makbuzlarında % 20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapıldığı, Maliye Bakanlığına beyanda bulunmak üzere … tarih ve … sayılı Başkanlık Olur yazısı ile Mali Hizmetler Müdürlüğüne gönderildiği, ayrıca .. tarih ve … nolu tahsilat makbuzu ile ilgili avukattan toplam …-TL tahsilat yapıldığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, kamu zararı tutarı … TL’nin yukarıda tarih ve numarası belirtilen tahsilat makbuzu ile ahiz …….’tan tahsil edildiği anlaşıldığından konu hakkında ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
Sayıştay Kararları
