Mevzuat Bilgi Bankası

1- Bilindiği üzere, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesinde, “Bu Yönetmelik, Özel Kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar ile bunlara bağlı Döner Sermayeli Kuruluşlarda ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak çalışan Devlet Memurları Hakkında uygulanır.

Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı maddesinde yer alan Yardımcı Hizmetler Sınıfına dahil memurlar,

a) Aynı Kanunun 59 ncu maddesinde sayılan istisnai memurluklar,

b) Aday Memurlar, Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında görevli memurlar, bu Yönetmelik hükümlerine tabi değildir.” hükmü yer almaktadır.

Mezkur Yönetmeliğin “Memurun isteği üzerine yapılabilecek yer değiştirmeler” başlıklı 12 nci maddesinde ise sağlık (A özür gurubu) ve eş durumu (B özür grubu) özürlerinin belgelendirilmesi halinde bölgelerdeki ve/veya hizmet alanlarındaki zorunlu çalışma süresinin tamamlanmadan memurun isteği üzerine yer değiştirme suretiyle atamasının yapılabileceği belirtilmekte; “Sağlık durumunun belgelendirilmesi” başlıklı 13 üncü maddesinde ise “(A) Özür grubuna dayanarak memurun yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; kendisinin veya kanunen bakmakla yükümlü olduğu kimselerden birinin bulunduğu yerde kalmasının sağlık durumunu tehlikeye koyacağı, "Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliği"ne göre tam teşekküllü Devlet Hastanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi gerekir.” hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Personelinin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesinde “Bu Yönetmelik, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının taşra teşkilatında inspektör olarak görev yapmakta olanlar hariç, teknik hizmetler ile sağlık ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıflarında yer alan Veteriner Hekim, Ziraat Mühendisi, Gıda Mühendisi, Kimya Mühendisi, Su Ürünleri Mühendisi, Balıkçılık Teknolojisi Mühendisi, Kimyager, Biyolog, Ziraat Teknikeri, Veteriner Sağlık Teknikeri, Ziraat Teknisyeni, Veteriner Sağlık Teknisyeni ve Laborant kadrolarında görev yapan personeli kapsar.” hükmü; “Sağlık durumu mazereti nedeniyle” atama başlıklı 16 ncı maddesinde, “Kendisinin veya kanunen bakmakla yükümlü olduğu eş, anne, baba veya çocuklarından birinin sağlık durumunun bulunduğu yerde tehlikeye girdiğini veya görev yerinin değişmemesi halinde tehlikeye gireceğini, Devlet, eğitim ve araştırma veya üniversite hastanelerinden alınacak sağlık kurulu raporu ile belgelendirenler; tedavinin yapılabileceği bir sağlık kurum veya kuruluşunun bulunduğu veya sağlığının olumsuz etkilenmeyeceği norm kadrosu uygun İl/ilçe/birim/kuruluşa öncelikli olarak atanırlar. Bu şekilde kuruluşlara atanabilmek için atama şartlarının taşınması gerekir.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıdaki hükümler ve açıklamalar çerçevesinde,

- Yer değiştirme suretiyle atamaya tabi unvanlara ataması yapılan aday memurların Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin kapsamında bulunmaması sebebiyle, söz konusu aday memurların mezkur Yönetmelikte yer alan özür hallerini kullanarak yer değiştirme suretiyle atamasının yapılamayacağı,

- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı personelinden Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Personelinin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğinin kapsamında bulunanların(diğer bir ifade ile yer değiştirme suretiyle atamaya tabi olan personelin) asaleti onaylandıktan sonra sağlık özrü sebebiyle yer değiştirme suretiyle atamasının yapılabilmesi için, mezkur Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde belirtilen sağlık kurulu raporunu alarak durumunu belgelendirmesi gerektiği, dolayısıyla yer değiştirmeye tabi unvanlara atanan aday memurun (engelli personelin) Devlet memurluğuna ilk defa atanırken kullandığı özürlü sağlık kurulu raporuna dayanarak yer değiştirme suretiyle atamasının yapılamayacağı, mütalaa edilmektedir

2- Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 76 ncı maddesinde, “Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler.

Memurlar istekleri ile, kurumlarında kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altında aynı veya başka yerlerdeki kadrolara atanabilirler. 

Aşağı dereceye atananların 68 inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski derecelerine tekrar atanmaları mümkündür.

Kazanılmış hak derecelerinden aşağı derecelere atananların aylık derece ve kademeleri genel hükümlere göre tespit edilmekle beraber, atandıkları bu derecelerde geçirdikleri süreler (kesenek ve karşılık farklarının kendileri tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartıyla) emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.” hükmü yer almaktadır.

Yukarıdaki hüküm çerçevesinde, yer değiştirme suretiyle atamaya tabi olmayan unvanlara ataması yapılan aday memurların adaylık süresi içerisinde kurum içi yer değişikliğinin yapılamayacağına ilişkin herhangi bir hüküm 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yer almamakla birlikte söz konusu aday memurun alması gereken adaylık eğitimlerinin süresi içerisinde verilebilmesi ve Kurumun hizmet ihtiyaçları gibi hususların da dikkate alınması suretiyle bahsi geçen personelin kurum içi yer değişikliğinin mezkur Kanunun “Memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesi” başlıklı 76 ncı maddesi çerçevesinde yapılması hususunun adı geçen Bakanlıkça değerlendirilmesi gerektiği mütalaa edilmektedir.